Pacyfik najcieplejszy od XIV wieku. Przyczyną nie jest naturalna zmienność, a działalność człowieka
19 sierpnia 2024, 08:51Międzynarodowy zespół naukowy wykorzystał pobrane w pobliży Fidżi koralowce, które żyły w ciągu 627 lat i – w połączeniu z innymi danymi – odtworzył zmienność temperatury i klimatu Pacyfiku od 1370 roku. Badania pokazały, w jaki sposób zmiany powodowane przez człowieka wpływają na naturalną długoterminową zmienność klimatyczną na Pacyfiku.
Rozwiązano zagadkę średniowiecznego biskupa, „odkrywcy” grobu apostoła w Santiago de Compostela
16 sierpnia 2024, 14:32Santiago de Compostela to jedno z najważniejszych duchowych centrów chrześcijaństwa. Początki jego historii znamy dzięki dokumentom z XI i XII wieku, w którym zapisano ustnie przekazywaną tradycję. Dowiadujemy się z nich, że pomiędzy 820 a 830 rokiem pustelnik imieniem Pelayo zaobserwował deszcz gwiazd spadających na pole. Poszedł przyjrzeć się temu miejscu i zauważył tam starożytne mauzoleum. O odkryciu poinformował biskupa Teodomiro z Iria-Flavia
Niespodziewane odkrycie sprzed czasów Czyngis-chana. To tajemniczy okres historii Mongolii
13 sierpnia 2024, 09:26Opuszczony fort, którego badanie rozpoczęli w 2022 roku naukowcy zaangażowani w Joint Mongolian-Israeli-American Archeological Project, krył niezwykłą niespodziankę. W warowni znaleziono grób z bardzo słabo poznanego okresu pomiędzy upadkiem imperium Kitanów a początkiem imperium mongolskiego Czyngis-chana. Odkrycie grobu przedstawicielki ówczesnej elity to ważny przyczynek do poznana dziejów tajemniczego 80-letniego okresu historii Mongolii.
Duży ludzki mózg pojawił się dzięki fermentowanej żywności?
12 sierpnia 2024, 13:09Z jakiego powodu pojawił się duży mózg? Objętość mózgu przedstawicieli taksonu Australopithecine, z którego prawdopodobnie wyewoluował rodzaj Homo, była około 3-krotnie mniejsza, niż mózgu H. sapiens. Tkanka mózgowa jest bardzo wymagająca pod względem metabolicznym, wymaga dużych ilości energii. Co spowodowało, że w pewnym momencie zaczęła się tak powiększać? Najprawdopodobniej było to związane z dietą, a jedna z najbardziej rozpowszechnionych hipotez mówi, że to opanowanie ognia dało naszym przodkom dostęp do większej ilości kalorii. Jednak hipoteza ta ma poważną słabość.
Dlaczego chorujemy pod wpływem stresu? Odpowiedź tkwi w komunikacji między mózgiem a jelitami
12 sierpnia 2024, 08:52Stres może spowodować, że zachorujemy, a naukowcy powoli odkrywają, dlaczego tak się dzieje. Od dłuższego już czasu wiadomo, że mikrobiom jelit odgrywa olbrzymią rolę w naszym stanie zdrowia, zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Wiadomo też, że jelita i mózg komunikują się ze sobą. Zestresowany mózg uwalnia hormony, które mogą wywoływać np. nieswoiste zapalenie jelit, a z kolei bakterie w jelitach uwalniają związki chemiczne, mające wpływ na mózg i nasze zachowanie. Słabiej jednak rozumiemy szlaki komunikacyjne, łączące mózg z jelitami.
Młodsze pokolenia coraz częściej zapadają na nowotwory
9 sierpnia 2024, 10:20Badania przeprowadzone przez American Cancer Society wskazują, że wśród kolejnych coraz młodszych pokoleń rośnie liczba zachorowań na 17 z 34 rodzajów nowotworów. Młodzi ludzie częściej niż ich rodzice i dziadkowie, gdy byli w ich wieku, chorują m.in. na nowotwory piersi, trzustki czy układu pokarmowego. Zauważono też wzrost związany z nowotworami wątroby (tylko u kobiet), macicy, jąder, pęcherzyka żółciowego i jelita grubego.
W starożytnym pokoju dla mężczyzn znaleziono mozaikę z dwoma satyrami
8 sierpnia 2024, 11:04W Eretrii, niewielkim mieście na południu Grecji, archeolodzy trafili na budynek mieszkalny z późnego okresu klasycznego – z połowy IV wieku p.n.e. – w którym zachowała się mozaika podłogowa przedstawiająca dwóch satyrów. Budynek znajdował się w centrum starożytnego miasta, w pobliżu świątyni Apollona, w okolicy, w której w przeszłości znajdowano domy z IV wieku z mozaikami podłogowymi.
Przodek hobbita z Flores był mniejszy od swojego potomka
8 sierpnia 2024, 08:52Szczątki Homo floresiensis i Homo luzoniensis każą zadać sobie pytanie, w jaki sposób doszło do ekstremalnej redukcji rozmiarów ciała wymarłych gatunków Homo zamieszkujących wyspy, zauważają autorzy artykułu opublikowanego na łamach Nature Communications. Naukowcy z Japonii, Indonezji, Australii i USA informują o odkryciu na wyspie Flores kości ramiennej dorosłego H. floresiensis, która jest o 9–16% krótsza i cieńsza niż dotychczas znalezione kości tego gatunku
Nowy biomateriał skutecznie regeneruje tkankę chrzęstną kolana
7 sierpnia 2024, 08:30Naukowcy z Northwestern University poinformowali na łamach PNAS o stworzeniu nowego materiału wysokiej jakości, który z powodzeniem zregenerował tkankę chrzęstną u dużych zwierząt. Jak mówią wynalazcy, materiał wygląda jak gumowata maź i składa się z sieci molekuł, które naśladują naturalne środowisko tkanki chrzęstnej. Podczas badań podawano go do stawu kolanowego zwierząt
W Vera C. Rubin Observatory zainstalowano zwierciadło wtórne
5 sierpnia 2024, 16:12W Vera C. Rubin Observatory zakończono instalowanie zwierciadła wtórnego. Zamontowane na Simonyi Survey Telescope 3,5-metrowe zwierciadło jest pierwszym stałym elementem systemu optycznego teleskopu. W kolejce do montażu czekają zwierciadło główne o średnicy 8,4 metra oraz LSST Camera, największy na świecie aparat cyfrowy. Vera C. Rubin Observatory, które powstaje za pieniądze amerykańskiej Narodowej Fundacji Nauki (NSF) oraz Biura Nauki Departamentu Energii ma rozpocząć nową erę badań w astronomii naziemnej. Obserwatorium ma rozpocząć pracę już w przyszłym roku.